نوید شاهد | فرهنگ ایثار و شهادت

حوادث عظيم و رويدادهاي تكان دهنده اي كه زندگي و تاريخ يك ملّت را متأثّر و دگرگون مي كند، بي ترديد، فرهنگ، هنر، ادبيات و حتي ‏بينش ها و نگرش هاي مردم آن كشور را نيز در ابعادي گسترده دگرگون مي كند. دفاع هشت سالة اعتقادي و يكپارچة مردم دلاور اين ‏سرزمينِ حادثه خيز، در طول دو سه دهة اخير، بزرگترين رويداد تاريخي كشور ما به شمار مي رود. اين جنگ با جوهره اي تدافعي، معنوي و ‏آزادي خواهانه تأثيرات شگفت انگيزي بر جوانب گوناگون زندگي اجتماعي، سياسي، مذهبي، فرهنگي، ادبي و حتي شخصي مردمان اين مرز و ‏بوم بر جاي نهاد و با دگرگون كردن زندگي و زمانه، ادبيات را نيز كه آيينة زمان است، دچار دگرگوني و تحول كرد؛ و از آنجا كه ادبيات هر ‏دوره اي، با حوادث و مسائل آن عصر رابطه اي ناگسستني دارد و در بازنمايي و انعكاس زير و بم هاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي، و تاريخي جوامع ‏انساني نقشي محوري ايفا مي كند؛ دفاع مقدس نيز باعث پديد آمدن جريان ادبي گسترده و نيرومندي در كشور گرديد. با حادث شدن اين رخداد پرتلاطم و دردانگيز، ‏نويسندگان ادبيات داستاني جنگ در ثبت و درج هنري آن، از همان روزهاي آغازين جنگ، كه فضايي سرشار از شور و التهاب بر كشور ‏حاكم بود، تا واپسين لحظه هاي نبرد و حتي تا هم اكنون، كه تفاوتهاي فراواني در شيوة نگاه و نگرش هنرمند ان و مردم نسبت به جنگ ايجاد ‏شده است، دست از تلاش و نوشتن برنداشته اند تا بتوانند هم ريشه و هويت تاريخي اين ملّت را به هنگام وزش تندبادهاي حادثه هاي هول انگيز ‏استوار و ماندگار كنند و هم راه نوي در برابر ديدگان نسلهاي نو به نوِ آينده بگشايند و مرزهاي رهايي و رستگاري را به آنان نشان بدهند. از ‏آنجا كه اگر بخواهيم همة رويدادهاي بزرگي را كه در تاريخ زندگي پديد آمده و در‎ ‎صفحات تاريخ ثبت شده است، مشخص و ارزيابي كنيم، ‏هيچ كدام از آنها‎ ‎ارزشمندتر و با اهميت تر از شهادت نيست؛ ما نيز دراين مختصر، از ميان بيش از صدها رمان و داستان مربوط به ‏جنگ در‎ ‎ايران، ناگزيريم تنها به شمار ‏اندكي كه داراي‎ ‎ارزش ادبي قابل قبولي هستند و به جايگاه شهادت در ادبيات پايداري ‏كشورمان پرداخته اند، اشاره كوتاهي بنماييم.‏