شهید "محمدعلی حیدری"، مجاهدی خستگی‌ناپذیر در رکاب ولی‌فقیه بود

به گزارش نوید شاهد همدان، شهید آیت‌الله حاج شیخ محمدعلی حیدری در نخستین روز خردادماه سال 1315 در یک خانواده مذهبی و روحانی در شهر خون و قیام قم دیده به جهان گشود، پدرش مرحوم حجت‌الاسلام شیخ محمدولی حیدری لرستانی از علماء برجسته و پرنفوذ در منطقه غرب کشور بود.

اساتید شهید

شهید حیدری از همان دوران کودکی در دامان خانواده مذهبی بافرهنگ اسلام آشنا شد و بعد از فراگیری قرآن نزد پدر و گذراندن تحصیلات ابتدائی با شوق و رغبت فراوان در سن دوازده‌سالگی قدم به حوزه علمیه قم نهاد و پس از طی مراحل مقدماتی، سطح فقه و اصول را در محضر اساتید بزرگی چون "آیت‌الله منتظری"، "آیت‌الله مشکینی" و "آیت‌الله سلطانی" به پایان رساند، سپس به دروس خارج فقه و اصول پرداخت، که قسمتی از آن را نزد حضرت "آیت‌الله‌العظمی بروجردی" و بخشی را در خدمت مرحوم "آیت‌الله داماد" و قسمت اعظم آن را نزد استاد بزرگوار و مرجع جهان اسلام حضرت "آیت‌الله‌العظمی امام خمینی(ره)" فراگرفت و بخشی از فلسفه را در خدمت آیت‌الله منتظری، اسفار قسمت عظیمی از کتاب «شفا» را در محضر بزرگ مرحوم "علامه طباطبایی" تلمذ نمود و مدتی را هم در نجف اشرف به تحصیل اشتغال داشت.

علاقه شدید وی به درس و بحث و تحقیق و مطالعه به حدّی بود که لحظه‌ای از کتاب، درس، بحث و تفحص غافل نبود، نبوغ ذاتی و حافظه فوق‌العاده قوی او به حدّی بود که بنا به گفته کسانی که باایشان هم‌دوره بوده‌اند، هرگاه عبارتی را دو بار می‌خواند آن را حفظ می‌کرد و بنا به قول حجت‌الاسلام عباسی ساوجی که از دوستان سابق ایشان است: ما انتظار مرجعیت از شهید حیدری داشتیم، و چون دارای چنین استعدادی بود در زمره شاگردان ممتاز حضرت آیت‌الله بروجردی قرار گرفت و ازجمله کسانی بود که آیت‌الله بروجردی یک دوره کتاب "وسائل الشیعه" که در آن زمان نایاب بود، به ایشان جایزه داد.

شهرت علمی شهید حیدری در حوزه علمیه زبانزد همه فضلا بود، به‌طوری‌که در هر بحثی که وارد می‌شد آن‌چنان مسلط بود که هیچ نقطه ابهامی باقی نمی‌گذاشت. شهید در دوران تجرد، تحصیلات خود را در حجره‌ای در مدرسه فیضیه در میان فقر مالی شدید گذراند و در سن 30 سالگی به مقام اجتهاد نائل گشت.

شهید حیدری گذشته از اطلاعات عمیق از علوم و معارف اسلامی، در مسائل جدید و مکاتب روز ید طولانی داشت و در خلال درس و بحث حوزه به تحصیل علوم جدید پرداخت و به‌صورت متفرقه در امتحانات شرکت می‌کرد و به اخذ دیپلم در رشته ادبی موفق گشت.

بررسی مکتب‌های روز و آموزش زبان انگلیسی را در محضر استاد شهید آیت‌الله بهشتی فراگرفت و چون تسلط کامل به زبان انگلیسی داشت از طرف شهید بهشتی به ایشان پیشنهاد شد که به آلمان رفته و زعامت و سرپرستی امور دینی دانشجویان و مسلمانان آن دیار را به عهده گیرد ولی پدرش به این امر راضی نشد و ایشان هم از رفتن منصرف گردید.

شهید حیدری در دوران تحصیل به تدریس و انتقال فرآورده‌های علمی خود به دیگران پرداخت و درس معارف اسلامی به‌صورت هفتگی در منزلش دایر بود که طلاب و فضلای نهاوندی و غیره در این بحث شرکت می‌کردند و شهید در این درس، مباحث سیاسی، اجتماعی و اسلامی را عمیقاً طرح و بررسی می‌نمود. همچنین در ایام تابستان که طلاب از قم به نهاوند می‌آمدند مکاسب و کفایه را تدریس می‌کرد. شهید حیدری به‌حق معلمی مهذب و محققی وارسته و عالمی با علم و ثمری از برکات حوزه علمیه و فرزندی شایسته برای پدر بود.

آثار و تالیفات

از شهید حیدری و تألیفات و آثار ارزنده‌ای در رشته‌های مختلف علمی به‌جامانده که بیشتر تقریر مباحث دروس خارج فقه و اصول دو استاد بزرگوارش حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خمینی(ره) و مرحوم آیت‌الله بروجردی(قدس سره) است. همچنین تفسیر موضوعی قرآن که به‌صورت پراکنده و تکمیل نشده به‌جامانده و بیشتر دروسی فقهی و اصولی را به عربی نوشته و همچنین کتاب "تقریرات اصول" و "تنقیح مباحث الفقه" از دیگر آثار ایشان است.

شهید حیدری یکی از وکلای امین و مورد اعتماد امام بود به‌طوری‌که در سال 1350 وکالت و نمایندگی در اخذ وجوهات و امور «حسبیه» از جانب امام به ایشان تفویض شد. بااینکه مراجعت به ایشان در امر وجوهات شرعی زیاد بود، اما وضع زندگی بسیار ساده‌ای داشت و بااینکه مردم نهاوند به اصرار از ایشان خواسته بودند که اجازه دهد برایش خانه‌ای مناسب تهیه کنند، اما شهید حیدری قبول نکرده و تا آخر عمر در همان خانه قدیمی پدرش زندگی می‌کرد.

همه‌کسانی که با ایشان مرتبط بودند آگاه هستند که تقوای شهید حیدری در جهات مختلف به‌خصوص در مورد امور مالی کم‌نظیر بود و این‌همه امکانات از نظر وجوهات و قناعت کردن ایشان  از نشانه‌های بارز تقوی بوده است.

در صحنه مبارزات سیاسی

به دنبال قیام سرنوشت‌ساز تاریخی امام خمینی (ره) در سال 1342 و حرکت ضد استعماری و استبدادی ملت قهرمان ایران به رهبری امام، آماده اجرای فرمان رهبر بود. شهید حیدری همگام با سایر علماء و فضلای حوزه به سازمان‌دهی و افشاگری علیه رژیم پرداخت و همواره نامش زینت‌بخش اعلامیه‌های منتشره از سوی مدرسین و فضلای حوزه بود و در جلسات هماهنگی و طرح‌ریزی مبارزات شرکت می‌کرد و جلساتی هم در این رابطه در منزل خودش دایر می‌کرد.

به دنبال دستگیری امام و موج اعتراضات، مردم سراسیمه به خیابان‌ها ریخته و در صحن مطهر به تظاهرات پرداختند. شهید حیدری در صحن مطهر حضرت معصومه(س) به سخنرانی پرداخته و خطاب به مردم حاضر چنین گفت: مردم مسلمان اگر حضرت آیت‌الله خمینی را از میان شما برده‌اند می‌دانید معنی این کار چیست؟ یعنی قرآن را برده‌اند و اسلام و شرف و مذهب را برده‌اند. بعدازاین سخنرانی کوبنده و آتشین مردم او را پنهان کرده و از دست مأمورین با لباس مبدل نجات دادند. این سخنان مانند بمب در قم صدا کرد و شور و هیجان دیگری به  مردم داد.

پس از تبعید شدن امام به ترکیه، دستگیری مهرهای اصلی نهضت و پیروان راستین خط امام و شاگردانش آغاز شد، مأمورین شبانه به منزل شهید حیدری هجوم آورده و او را دستگیر و به ساواک قم و پس از یک روز بازداشت به تهران بردند و مدت شش ماه در قزل‌قلعه مورد شکنجه دژخیمان واقع گردید و پس از رهایی از چنگال مزدوران آنی از پای ننشست و به مبارزات بی‌امان خود ادامه داد.

ادامه دارد....